Met de vzw GIAL, creëert door de Stad Brussel is een nieuwe corruptiezaak losgebarsten. Zoals Publifin in Luik, tonen de schandalen in de hoofdstad goed aan hoe de openbare belangen gecompromitteerd zijn als ze door een privéonderneming worden beheerd. De PVDA eist dat GIAL terug een moderne openbare dienst 2.0 wordt.
Beheerd zoals een multinational
Gial is een vzw, gecreëerd door de Stad Brussel in 1993 om de interne informatica te beheren. Gedurende 18 jaar vergoedde de vzw haar directeurs aan een tarief van 1000 euro per dag en dat via een absoluut illegaal consultancekontrakt.
Wat meer is: de vzw heeft sinds lang antecedenten wat betreft twijfelachtige uitgaven. In het verleden heeft zij voor ten minste 2 miljoen euro verdachte betalingen uitgevoerd. Zij werd eveneens diverse keren gekritiseerd omdat zij niet de wetgeving inzake openbare aanbestedingen respecteert. Hoe is men zover kunnen komen?
PS: « We hebben het geld van de stad niet verkwanseld »
De Brusselse schepen Karine Lalieux(PS) beweerde op de Brusselse gemeenteraad dat zij het geld van de Stad niet verkwanselde” Want”, stel zij: “volgens de gemeentelijke autoriteiten zijn dergelijke contracten en bedragen de norm op de privé markt”. Lalieux en haar vrienden leven duidelijk niet op dezelfde planeet als de eenvoudige burgers.
Met het geld van de belastingbetaler ontving een directeur 1000 euro per dag, ongeveer 300.000 euro per jaar om een dienst van 125 personen te leiden. Dat is meer dan Angela Merkel (619 euro per dag) en Charles Michel(797 euro per dag). Als de Stad haar officiële barema’s had toegepast waren dergelijke vergoedingen in een gemeentelijke dienst onmogelijk geweest.
investeren in peperdure CEO’s of in bekwaam gemeentelijk personeel?
De burgemeester Philippe Close (PS) erkent waarom deze gemeentelijke dienst zich heeft omgevormd in een vzw: « Toen GIAL werd gecreëerd in 1993 was dat omdat we de informatici niet konden betalen volgend de officiële barema.” Men zou kunnen denken dat een manager in de privésector aan het woord is.
Geen enkele traditionele partij heeft deze praktijk serieus in vraag gesteld
Op 18 jaar tijd ontving een directeur 3 miljoen euro. Kan iemand zo bekwaam zijn of zoveel bergen werk verzetten om zoveel te verdienen? Dat de CEO’s er zo prat op gaan en er zelf in geloven is één zaak, maar dat ook de gemeentelijke overheden daarin meegaan, is een andere….
Met 3 miljoen euro kunnen de gemeentelijke overheden 10 mensen voltijds aan het werk zetten gedurende zes jaar. Tientallen gemeentelijke diensten, met 100 tot 200 personen, worden geleid door bekwame ambtenaren. Maar volgens de traditionele partijen was niemand van de 20.000 ambtenaren van de Stad, bekwaam genoeg om een reeds bestaande dienst verder te blijven leiden.
Deze partijen denken dat men competenties vanuit de privésector moet aantrekken en de Stad hiervoor 300.000 euro per jaar moet neertellen. Geen enkele traditionele partij heeft deze praktijken en beslissingen serieus in vraag gesteld. De burgemeester Philippe Close ging zelfs nog een stap verder: “Geen consultants en niets dan ambtenaren, dat is communisme” Hij verwondert er zich ook niet over dat de vzw zoals een privé - onderneming werd beheerd- noch dat die alle regels wat betreft openbaar beheer aan haar laars lapte.
Voor de MR en de PS: “niets illegaals”
Als men bij de hond slaapt, krijgt men zijn vlooien...
Volgens de Brusselse schepenen Karine Lalieux (PS) en Olivier Courtois (MR), gebeurt er niets illegaals. Hun reactie slaat op nergens op. Het is correct dat een vzw contracten kan afsluiten met consultants die als zelfstandigen functioneren. Zelfs een gemeentelijke administratie kan dat. Maar de consultancecontracten waarvan hier sprake zijn illegaal: een directeur kan nooit een zelfstandige zijn. Hij werkt volgens directe hiërarchische lijnen op lange termijn en werkt samen op dagelijkse basis met een raad van bestuur, terwijl een consultant taken van korte duur uitvoert op een autonome manier en enkel op basis van richtlijnen die beschreven staan in het contract. Het gaat dus over een illegaal contract van pseudo-zelfstandige. Rudi Vervoort, minister-president van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest minimaliseert het probleem:” Heel onze samenleving is georganiseerd met pseudo-zelfstandigen. Ik hoor zeggen dat Uber het voorbeeld bij uitstek is. Awel, het zijn niets anders dan pseudo-zelfstandigen”.
Bovendien moest de vzw, voor een consultancecontract van die omvang, een openbare aanbesteding doen en dat heeft zij nooit gedaan. Het inwerking stellen van deze consultancy is dus onwettelijk omwille van twee redenen. Maar toen twee jaar geleden de directeur generaal Yves Vanderauwera van GIAL vragen stelde over de torenhoge kosten van deze contracten werd hij vlug ontslagen door de Stad en zelfs vervolgd.3
Het feit dat, gedurende jaren de verantwoordelijke PS-schepenen geen enkele vraag stelden over deze praktijken, toont goed aan in welke mate zij doordrongen zijn van de privédoctrine. Als men bij de hond slaapt, krijgt men zijn vlooien..
Hoe toekomstige schandalen vermijden? Ontdek het hier : les propositions du PTB pour des Services Communaux 2.0 avec un contrôle citoyen
1 http://www.lesoir.be/140449/article/2018-02-16/un-consultant-directeur-paye-1000-euros-par-jour-dans-une-asbl-bruxelloise-video • 2. https://www.rtbf.be/info/belgique/detail_rudi-vervoort-sur-l-asbl-gial-cela-s-est-fait-en-toute-transparence-rien-n-etait-cache-a-l-epoque?id=9847474 • 3. https://www.rtbf.be/info/regions/bruxelles/detail_j-ai-ete-mis-a-la-porte-apres-avoir-pose-des-questions-sur-le-contrat-affirme-un-ancien-directeur-du-gial?id=9844112
Tekst: Dirk De Block et Bruno Bauwens
foto: Bruno Bauwens
